Σύνδεση ανάμεσα στους εγκεφάλους ενός ανθρώπου και ενός ζώου

Χάρβαρντ, Μασαχουσέτη

Μια πειραματική διάταξη που σχεδίασαν νευροεπιστήμονες του Χάρβαρντ επέτρεψε σε έναν εθελοντή να κουνάει από μακριά την ουρά ενός αρουραίου χρησιμοποιώντας μόνο τη δύναμη της σκέψης. Είναι η πρώτη μη επεμβατική σύνδεση ανάμεσα στους εγκεφάλους δύο διαφορετικών ειδών, λένε οι ερευνητές.

Το τελευταίο πείραμα, του οποίου τα αποτελέσματα δημοσιεύονται στην ηλεκτρονική επιθεώρηση PLoS ONE, έρχεται λιγότερο από δύο μήνες μετά την ανακοίνωση διαφορετικής ερευνητικής ομάδας ότι συνέδεσε με καλώδια τους εγκεφάλους δύο αρουραίων, επιτρέποντας στον ένα να αντιλαμβάνεται τα ερεθίσματα που δεχόταν ο άλλος.

Στο πείραμα αυτό είχαν χρησιμοποιηθεί ηλεκτρόδια εμφυτευμένα στους εγκεφάλους των δύο πειραματόζωων. Αυτή τη φορά, όμως, οι ερευνητές βασίστηκαν σε μη επεμβατικές μεθόδους: ο εθελοντής φορούσε ένα καπέλο με τα ηλεκτρόδια ενός εγκεφαλογράφου, ενώ ο αρουραίος βρισκόταν κάτω από ένα μηχάνημα που επηρεάζει την εγκεφαλική λειτουργία με παλμούς εστιασμένων υπερήχων.

Ο εθελοντής κοιτούσε μια οθόνη στην οποία ένα σχέδιο αναβόσβηνε με συγκεκριμένη συχνότητα. Όταν κοιτούσε την οθόνη προσεκτικά για λίγη ώρα, τα κύματα της εγκεφαλικής δραστηριότητας συγχρονίζονταν με το στροβοσκοπικό φως.

Ο υπολογιστής που ανάλυε τα σήματα από τον εγκεφαλογράφο αναγνώριζε αυτό το συγχρονισμό, οπότε έδινε εντολή στη συσκευή υπερήχων να ενεργοποιήσει μια συγκεκριμένη περιοχή του εγκεφάλου του αρουραίου, ο οποίος είχε αναισθητοποιηθεί ώστε να μένει ακίνητος την ώρα του πειράματος.

Πράγματι, ο εθελοντής μπορούσε στο 94% των περιπτώσεων να προκαλέσει μια μικρή κίνηση της ουράς του ζώου απλά κοιτάζοντας προσεκτικά στην οθόνη που αναβόσβηνε.

Η ερευνητική ομάδα, με επικεφαλής τον Σέουνγκ-Σικ Γιου της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ, παραδέχονται ότι το σύστημα λειτουργεί προς το παρόν μόνο ως διακόπτης «on/off». Εκτιμά όμως ότι η τεχνολογία θα βελτιωθεί στο μέλλον με τη χρήση είτε πιο σύνθετων ηλεκτροεγκεφαλογραφημάτων, είτε λειτουργικής μαγνητικής τομογραφίας.

Οι ερευνητές αναγνωρίζουν επίσης ότι η τεχνολογία διεπαφής μεταξύ εγκεφάλων μπορεί να βρεθεί σε γκρίζες περιοχές της βιοηθικής: «Είναι λογικό να υποθέσει κανείς ότι οι περαιτέρω βελτιώσεις στις διεπαφές εγκεφάλου-εγκεφάλου ανάμεσα σε ανθρώπους, καθώς και μεταξύ διαφορετικών ειδών, ενδέχεται να πυροδοτήσουν φλέγοντα ηθικά ερωτήματα που δεν καλύπτονται από τις σημερινές ηθικές έννοιες» γράφουν.

Ωστόσο, πριν αποκτήσουν οι κυβερνήσεις τη δυνατότητα να ελέγχουν τους εγκεφάλους των πολιτών, οι τεχνολογίες διεπαφής αναμένεται να χρησιμοποιηθούν σε τεχνητά άκρα τα οποία θα μπορούν να ελέγχουν οι ασθενείς με τη δύναμη της σκέψης.
Βαγγέλης Πρατικάκης/Newsroom ΔΟΛ