Οι αρχαιολόγοι πασχίζουν εδώ και δεκαετίες να εξηγήσουν πώς κατασκευάστηκαν τα λιγοστά σιδερένια τεχνουργήματα που είχαν βρεθεί για παράδειγμα στον τάφο του Τουταγχαμών -οι Αιγύπτιοι υποτίθεται ότι δεν γνώριζαν τότε πώς να λιώνουν αυτό το μέταλλο.
Νέα μελέτη στη Βρετανία δείχνει τώρα να επιβεβαιώνει μια φαινομενικά απίθανη θεωρία, σύμφωνα με την οποία ο σίδηρος σε αυτά τα αντικείμενα προήλθε από μετεωρίτες.
Στην περιοχή της Αιγύπτου, οι πρώτες ενδείξεις για χυτήρια σιδήρου χρονολογούνται στον έκτο αιώνα π.Χ. Όλα τα σιδερένια τεχνήματα μεγαλύτερης ηλικίας προέρχονται από τάφους ατόμων υψηλής κοινωνικής θέσης. «Ο σίδηρος σχετιζόταν στενά με τα βασιλικά αξιώματα και την εξουσία» σχολιάζει στο Νature.com η Ντάιαν Τζόνσον, ειδική στους μετεωρίτες στο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο στο Μίλτον Κέινς της Βρετανίας.
Η ομάδα της Τζόνσον χρησιμοποίησε αξονικό τομογράφο και ηλεκτρονικό μικροσκόπιο σάρωσης για να εξετάσει μια σιδερένια μακρόστενη χάντρα που ανακαλύφθηκε το 1911 στο Γκέρζεχ, 70 χλμ νότια του Καΐρου. Η χάντρα, η οποία φυλάσσεται στο Μουσείο του Μάντσεστερ, είχε χρονολογηθεί στο 3.300 π.Χ.
Οι αναλύσεις επέτρεψαν στους ερευνητές να προσφέρουν νέα στήριξη στη θεωρία των μετεωριτών: η επιφανειακή σκουριά είχε πέσει σε ορισμένα σημεία της χάντρας, επιτρέποντας έτσι τη μικροσκοπική εξέταση της επιφάνειας στο μικροσκόπιο. Και οι αξονικές τομογραφίες χρησιμοποιήθηκαν για να δημιουργηθεί ένα τρισδιάστατο μοντέλο της εσωτερικής δομής.
Ο σίδηρος της χάντρας βρέθηκε να αποτελείται κατά 30% από νικέλιο, ένδειξη ότι όντως είχε προέλθει από κάποιον μεταλλικό μετεωρίτη. Επιπλέον, το μέταλλο παρουσίαζε μια χαρακτηριστική κρυσταλλική δομή, η οποία απαντάται μόνο σε μεταλλικούς μετεωρίτες που κρύωσαν πολύ αργά μέσα στο εσωτερικό μεγάλων αστεροειδών.
Οι τομογραφίες υποδεικνύουν επιπλέον ότι οι κατασκευαστές της χάντρας είχαν σφυρηλατήσει το σίδερο στη μορφή μιας επίπεδης πλάκας, την οποία στη συνέχεια τύλιξαν για να σχηματίσουν έναν κύλινδρο.
Τα αποτελέσματα δημοσιεύονται στην επιθεώρηση Meteoritics & Planetary Science.
Όπως σχολίασαν ανεξάρτητοι ερευνητές, ο ουρανός ήταν πράγματι πολύ σημαντικός για τους αρχαίους Αιγυπτίους.
Όπως επισήμανε ο Κάμπελ Πράις, επιμελητής στο Μουσείο του Μάντσεστερ που δεν συμμετείχε στη μελέτη, στην πραγματικότητα ελάχιστα είναι γνωστά για τη θρησκεία της αρχαίας Αιγύπτου πριν από 5.000 χρόνια, όταν κατασκευάστηκε η χάντρα του Γκέρζεχ.
Γνωρίζουμε όμως ότι αργότερα, την εποχή των φαραώ, οι Αιγύπτιοι πίστευαν ότι ο θεοί είχαν οστά από σίδερο.
Ποιος ξέρει; Ίσως οι Αιγύπτιοι που ανακάλυψαν τους μετεωρίτες να πίστεψαν ότι επρόκειτο για τα κόκαλα έκπτωτων θεών.Newsroom ΔΟΛ
Νέα μελέτη στη Βρετανία δείχνει τώρα να επιβεβαιώνει μια φαινομενικά απίθανη θεωρία, σύμφωνα με την οποία ο σίδηρος σε αυτά τα αντικείμενα προήλθε από μετεωρίτες.
Στην περιοχή της Αιγύπτου, οι πρώτες ενδείξεις για χυτήρια σιδήρου χρονολογούνται στον έκτο αιώνα π.Χ. Όλα τα σιδερένια τεχνήματα μεγαλύτερης ηλικίας προέρχονται από τάφους ατόμων υψηλής κοινωνικής θέσης. «Ο σίδηρος σχετιζόταν στενά με τα βασιλικά αξιώματα και την εξουσία» σχολιάζει στο Νature.com η Ντάιαν Τζόνσον, ειδική στους μετεωρίτες στο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο στο Μίλτον Κέινς της Βρετανίας.
Η ομάδα της Τζόνσον χρησιμοποίησε αξονικό τομογράφο και ηλεκτρονικό μικροσκόπιο σάρωσης για να εξετάσει μια σιδερένια μακρόστενη χάντρα που ανακαλύφθηκε το 1911 στο Γκέρζεχ, 70 χλμ νότια του Καΐρου. Η χάντρα, η οποία φυλάσσεται στο Μουσείο του Μάντσεστερ, είχε χρονολογηθεί στο 3.300 π.Χ.
Οι αναλύσεις επέτρεψαν στους ερευνητές να προσφέρουν νέα στήριξη στη θεωρία των μετεωριτών: η επιφανειακή σκουριά είχε πέσει σε ορισμένα σημεία της χάντρας, επιτρέποντας έτσι τη μικροσκοπική εξέταση της επιφάνειας στο μικροσκόπιο. Και οι αξονικές τομογραφίες χρησιμοποιήθηκαν για να δημιουργηθεί ένα τρισδιάστατο μοντέλο της εσωτερικής δομής.
Ο σίδηρος της χάντρας βρέθηκε να αποτελείται κατά 30% από νικέλιο, ένδειξη ότι όντως είχε προέλθει από κάποιον μεταλλικό μετεωρίτη. Επιπλέον, το μέταλλο παρουσίαζε μια χαρακτηριστική κρυσταλλική δομή, η οποία απαντάται μόνο σε μεταλλικούς μετεωρίτες που κρύωσαν πολύ αργά μέσα στο εσωτερικό μεγάλων αστεροειδών.
Οι τομογραφίες υποδεικνύουν επιπλέον ότι οι κατασκευαστές της χάντρας είχαν σφυρηλατήσει το σίδερο στη μορφή μιας επίπεδης πλάκας, την οποία στη συνέχεια τύλιξαν για να σχηματίσουν έναν κύλινδρο.
Τα αποτελέσματα δημοσιεύονται στην επιθεώρηση Meteoritics & Planetary Science.
Όπως σχολίασαν ανεξάρτητοι ερευνητές, ο ουρανός ήταν πράγματι πολύ σημαντικός για τους αρχαίους Αιγυπτίους.
Όπως επισήμανε ο Κάμπελ Πράις, επιμελητής στο Μουσείο του Μάντσεστερ που δεν συμμετείχε στη μελέτη, στην πραγματικότητα ελάχιστα είναι γνωστά για τη θρησκεία της αρχαίας Αιγύπτου πριν από 5.000 χρόνια, όταν κατασκευάστηκε η χάντρα του Γκέρζεχ.
Γνωρίζουμε όμως ότι αργότερα, την εποχή των φαραώ, οι Αιγύπτιοι πίστευαν ότι ο θεοί είχαν οστά από σίδερο.
Ποιος ξέρει; Ίσως οι Αιγύπτιοι που ανακάλυψαν τους μετεωρίτες να πίστεψαν ότι επρόκειτο για τα κόκαλα έκπτωτων θεών.Newsroom ΔΟΛ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου