Ο Χιλιανός ποιητής Πάμπλο Νερούδα πέθανε από τον καρκίνο του προστάτη που τον είχε προσβάλει και δεν δηλητηριάστηκε από το στρατιωτικό καθεστώς του Αουγκούστο Πινοτσέτ, όπως επιβεβαιώνεται από το πόρισμα ειδικών που δόθηκε στην δημοσιότητα σήμερα.
Το λείψανο του τιμημένου με βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας Νερούδα είχε εκταφεί την 8η Απριλίου, προκειμένου να διεξαχθεί έρευνα αφού οι υποψίες πως μπορεί να είχε δηλητηριαστεί από πράκτορες του καθεστώτος Πινοτσέτ παρέμεναν.
Το πόρισμα που εκδόθηκε από Χιλιανούς και ξένους ειδικούς και δόθηκε στην δημοσιότητα στο Σαντιάγο ανέφερε πως στην έρευνα που έγινε για τα αίτια του θανάτου του «δεν εμφανίστηκαν στοιχεία» τα οποία να κατατείνουν στην δράση κάποιου «χημικού στοιχείου». Επίσης, σημείωσε ότι δεν υπάρχουν ιατροδικαστικά στοιχεία που να οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο ποιητής δεν πέθανε από φυσικά αίτια.
Οι εξετάσεις οι οποίες έγιναν έδειξαν μόνον στοιχεία ότι υποβαλλόταν σε θεραπευτική αγωγή για τον καρκίνο που τον είχε προσβάλει, σύμφωνα με την έκθεση, που εξέδωσε ο Δρ. Πατρίτσιο Μπούστος, διευθυντής της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας της Χιλής.
Ο Νερούδα άφησε την τελευταία του πνοή σε ένα νοσοκομείο στο Σαντιάγο την 23η Σεπτεμβρίου 1973, 12 ημέρες αφού ο σοσιαλιστής πρόεδρος Σαλβαδόρ Αλιέντε (1970-1973) ανατράπηκε με το στρατιωτικό πραξικόπημα του οποίου επικεφαλής τέθηκε ο Πινοτσέτ. Ο Νερούδα σχεδίαζε να μεταβεί πολιτικός εξόριστος στο Μεξικό όταν διαγνώστηκε ότι είχε καρκίνο του προστάτη.
Είχε λάβει το Νομπέλ Λογοτεχνίας το 1971
Ο Νερούδα, πασίγνωστος για τα παθιασμένα του ερωτικά ποιήματα και τις κομμουνιστικές του απόψεις, θεωρείτο ιδιαίτερα σημαντική μορφή στη Χιλή, όχι μόνο για το σπουδαίο του λογοτεχνικό του έργο ή για την διπλωματική του καριέρα, αλλά και για τις πολιτικές του πρωτοβουλίες. Το 1939, είχε πρωτοστατήσει στην προσπάθεια να οργανωθεί η μεταφορά με πλοίο περίπου 2.000 Ισπανών προσφύγων που προσπαθούσαν να γλιτώσουν από τον Ισπανικό εμφύλιο.
Ο Μανουέλ Αράγια, 65 ετών, ένα νεαρό τότε μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος της Χιλής που είχε οριστεί από τον κομματικό μηχανισμό οδηγός και προσωπικός βοηθός του συγγραφέα, υποστηρίζει ως και σήμερα ότι πράκτορες του Πινοτσέτ είχαν εκμεταλλευθεί την ασθένειά του για να του χορηγήσουν δηλητήριο ενώ βρισκόταν κλινήρης στο νοσοκομείο Σάντα Μαρία του Σαντιάγο.
Ο Μπούστος της ιατροδικαστικής υπηρεσίας ανέφερε ότι δεν βρέθηκε «κανένα στοιχείο που να μας επιτρέπει να θεωρήσουμε ότι ο Πάμπλο Νερούδα πέθανε από αφύσικα αίτια». Σύμφωνα με τον ίδιο η ομάδα που πραγματοποίησε τις εξετάσεις χρησιμοποίησε κάθε πιθανή τεχνική για να εξακριβώσει εάν ο διάσημος ποιητής είχε δηλητηριαστεί. Πάντως «επιβεβαιώθηκε η εμφάνιση μεταστάσεων σε διάφορα τμήματα του σκελετού» του.
Ο δικηγόρος Εδουάρδο Κοντρέρας όμως δήλωσε πως ορισμένα τοξικολογικά στοιχεία δεν έχουν ακόμη εξεταστεί και κάλεσε να υπάρξει περαιτέρω έρευνα, μετέδωσε ο ραδιοφωνικός σταθμός ADN της Χιλής.