Αναστροφή της γήρανσης με μετάγγιση αίματος προτείνουν οι επιστήμονες

Νέα Υόρκη
Ελπίδες καταπολέμησης του γήρατος προσφέρουν τρεις διαφορετικές μελέτες, καθώς αποδεικνύουν ότι είναι εφικτή η διατήρηση της νεότητας, είτε με τη χορήγηση μιας συγκεκριμένης πρωτεΐνης, είτε με μετάγγιση αίματος. Βέβαια, οι έρευνες έγιναν σε πειραματόζωα και μένει να αποδειχθεί κατά πόσο έχουν πρακτικά αποτελέσματα στους ανθρώπους. Σε κάθε περίπτωση όμως μπορούν να αποδειχθούν χρήσιμες στη θεραπεία παθήσεων, όπως η άνοια και η νόσος Αλτσχάιμερ.


Στην πρώτη μελέτη, αμερικανοί επιστήμονες με επικεφαλής τους Δρ Έιμι Γουέιτζερς και Λι Ρούμπιν του Τμήματος Βλαστικών Κυττάρων και Αναγεννητικής Βιολογίας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, ανακάλυψαν ότι η πρωτεΐνη GDF11 που έχει ήδη αποδειχθεί ότι μπορεί να συντελέσει στην αναγέννηση της καρδιάς ηλικιωμένων πειραματόζωων, έχει ανάλογη επίδραση και στον εγκέφαλο και τους σκελετικούς μυς.

Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύθηκαν στο Science και αφορούσαν δύο ξεχωριστές πειραματικές δοκιμές, οι ερευνητές σκοπεύουν να δοκιμάσουν την πρωτεΐνη και σε ανθρώπους εντός της επόμενης πενταετίας, με την ελπίδα να έχει εξίσου καλή επίδραση και στους ηλικιωμένους, αναστρέφοντας δηλαδή τις συνέπειες της γήρανσης.

Τα αποτελέσματα της πρώτης πειραματικής δοκιμής (συγγραφέας της οποίας ήταν η Δρ Λήδα Κατσιμπάρδη, μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Τμήμα Βλαστικών Κυττάρων και Αναγεννητικής Βιολογίας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ) έδειξαν ότι, η έγχυση της πρωτεΐνης GDF11 (η οποία υπάρχει εξ αρχής τόσο στα ποντίκια, όσο και στους ανθρώπους, ρυθμίζοντας τη δραστηριότητα των βλαστικών κυττάρων, αλλά μειώνεται με το πέρασμα του χρόνου) βελτίωσε αισθητά τις σωματικές ικανότητες των πειραματόζωων, με ηλικία αντίστοιχη ενός 70χρονου ανθρώπου.

Οι μύες των γέρικων ποντικιών διπλασιάστηκαν και έγιναν όπως οι μύες των νεανικών ποντικιών, ενώ άντεξαν σε ένα τεστ σωματικής αντοχής σχεδόν διπλάσιο χρόνο (57 λεπτά, έναντι 35 λεπτών των γέρικων ποντικιών που δεν είχαν πάρει την πρωτεΐνη).

Οι ερευνητές έκαναν λόγο για ελπιδοφόρα ανακάλυψη που δημιουργεί ελπίδες για μια πιο υγιή τρίτη ηλικία. Η χορήγηση της συγκεκριμένης πρωτεΐνης σε ανθρώπους προχωρημένης ηλικίας θα επαναφέρει την ποσότητά της στα επίπεδά της που υπήρχαν κατά τη νεανική ηλικία, πράγμα που θα βοηθά στην μερική αποκατάσταση της μυϊκής και εγκεφαλικής λειτουργίας.

Στην δεύτερη εργαστηριακή δοκιμή, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι, χάρη στην πρωτεΐνη GDF11, υπήρξε αύξηση κατά 29% στα νευρωνικά βλαστικά κύτταρα, και αύξηση 50% των αιμοφόρων αγγείων, καθώς και καλύτερη κυκλοφορία του αίματος στον εγκέφαλο των πειραματόζωων, με αποτέλεσμα -μεταξύ άλλων- να μπορούν πλέον να συλλαμβάνουν τις οσμές του περιβάλλοντος όπως ένα νεαρό ποντίκι.

Ο Δρ Λι Ρούμπιν δεν απέκλεισε ότι ένα νέο φάρμακο με βάση τη συγκεκριμένη πρωτεΐνη θα μπορούσε μελλοντικά να δοκιμαστεί για τη βελτίωση της λειτουργίας των εγκεφαλικών νευρώνων. Ήδη οι ερευνητές αναζητούν χρηματοδότες για να κάνουν την αναγκαία προκλινική προετοιμασία, προτού προχωρήσουν στις πρώτες κλινικές δοκιμές με ανθρώπους.

Οι ερευνητές ευελπιστούν ότι ίσως μία και μόνη πρωτεΐνη, όπως η GDF11, είναι αρκετή για να αναστρέψει εν μέρει την έκπτωση των γνωστικών λειτουργιών, λόγω γήρανσης και άνοιας. Αυτό μπορεί να επιβραδύνει και την εξέλιξη της νόσου Αλτσχάιμερ και μάλιστα, πιθανώς, χωρίς να χρειαστεί καν να μειωθούν οι εγκεφαλικές «πλάκες» του β-αμυλοειδούς, που συσσωρεύονται και αποτελούν το κύριο σύμπτωμα της νόσου.

Τέλος, επιστημονική ομάδα της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Στάνφορντ της Καλιφόρνια, με επικεφαλής τον καθηγητή Νευρολογίας Δρ Τόνι Γουάις Κορέϊ, που έκαναν σχετική δημοσίευση στο επιστημονικό έντυπο Nature Medicine, χορήγησαν σε ποντίκια μέσης έως τρίτης ηλικίας οκτώ ενέσιμες δόσεις πλάσματος αίματος (το αίμα χωρίς τα κύτταρά του), που είχαν πάρει από πολύ νεαρά ποντίκια.

Μετά από τρεις εβδομάδες, τα εγκεφαλικά κύτταρα των ηλικιωμένων ζώων είχαν 20% περισσότερους δενδρίτες (απολήξεις που μεταφέρουν μηνύματα μεταξύ των νευρώνων), σε σχέση με τα ποντίκια ίδιας ηλικίας που είχαν κάνει εικονική θεραπεία. Επίσης εμφάνισαν νέες νευρωνικές συνδέσεις στον ιππόκαμπο, στην περιοχή του εγκεφάλου όπου οι μνήμες επεξεργάζονται και αποθηκεύονται. Τα ποντίκια που είχαν δεχτεί το νεανικό αίμα, παρουσίασαν σαφώς καλύτερη (της τάξης του 50%) επιδόσεις σε δύο δοκιμασίες μάθησης και μνήμης.

«Οι μελέτες δείχνουν ότι ο γερασμένος εγκέφαλος είναι εύπλαστος και μπορεί να ανακάμψει λειτουργικά και μάλιστα αυτό μπορεί να γίνει με πολύ απλό τρόπο, απλώς τροφοδοτώντας τον με νεανικό πλάσμα αίματος», εξηγεί ο Δρ Κορέι, η ομάδα του οποίου σχεδιάζει μία ανάλογη κλινική δοκιμή (θα αρχίσει έως το τέλος του έτους) σε ασθενείς με νόσο Αλτσχάιμερ, για να διαπιστωθεί κατά πόσο θα βελτιωθεί η κατάστασή τους.

«Αρκεί να δώσει κανείς νεανικό αίμα σε ένα γέρικο ποντίκι και το ζώο γίνεται πιο έξυπνο από πριν. Απλώς, κανείς δεν το είχε κάνει μέχρι σήμερα. Οι γέρικοι εγκέφαλοι είναι σαν να ξαναφορτίζονται με το νεανικό αίμα», προσθέτει ο ερευνητής, που ήδη ίδρυσε την εταιρεία βιοτεχνολογίας Alkahest για να αξιοποιήσει τις θεραπευτικές δυνατότητες που ανοίγει η νέα μέθοδος.

Άλλοι επιστήμονες εμφανίστηκαν πάντως, πιο επιφυλακτικοί και δήλωσαν ότι περιμένουν τις κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους. Μέχρι σήμερα, μόνο η δραστική ουσία ραπαμυσίνη και ο θερμιδικός περιορισμός έχει αποδειχτεί ότι μπορούν να επιβραδύνουν ή να αναστρέψουν εν μέρει τη γήρανση σε διάφορους ιστούς του σώματος.
health.in.gr