Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η υπέρταση προσβάλλει έναν στους τρεις ενήλικες και αποτελεί τη βασική αιτία θνησιμότητας για 9,4 εκατομμύρια άτομα, παγκοσμίως. Η Διεθνής Αντιϋπερτασική Εταιρεία εκτιμά ότι περισσότερα από 1,2 δισεκατομμύρια άτομα θα έχουν διαγνωστεί με τη νόσο έως το 2025. Στην Ελλάδα, η υπέρταση αφορά σε περισσότερα από δύο εκατομμύρια άτομα, με διαρκώς αυξητική τάση.
Επιστημονική ανησυχία προκαλεί και το ποσοστό της υψηλής αρτηριακής πίεσης στα παιδιά. Η παιδική υπέρταση, ιδιαίτερα σε προεφηβική ηλικία, είναι ένδειξη προϋπάρχουσας διαταραχής και εκτός από την παχυσαρκία, οι νεφροπάθειες είναι η πιο συχνή (60-70%) αιτία της. Οι έφηβοι πάσχουν συνήθως από πρωτοπαθή ή ιδιοπαθή υπέρταση που ανέρχεται στο 85–95% των περιπτώσεων.
Επιπλέον, σύμφωνα με στοιχεία του Ινστιτούτου Κοινωνικής Ιατρικής του Ιατρικού Πανεπιστημίου της Βιέννης στην Αυστρία, ο κίνδυνος υψηλής αρτηριακής πίεσης σχετίζεται σαφώς με το κοινωνικό «στάτους» ενός ανθρώπου. Το χαμηλό εισόδημα, το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο, το είδος του επαγγέλματος, το αν κανείς έχει δουλειά ή είναι άνεργος, αν είναι μετανάστης και άλλοι κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες παίζουν καθοριστικό ρόλο στο αν κανείς θα έχει υπέρταση, ιδίως αν είναι γυναίκα.
Η υπέρταση είναι μία χρόνια πάθηση κατά την οποία η αρτηριακή πίεση στις αρτηρίες είναι αυξημένη. Αυτή η αύξηση της πίεσης κάνει την καρδιά να εργάζεται πιο εντατικά από το φυσιολογικό για να κυκλοφορεί το αίμα μέσω των αιμοφόρων αγγείων. Η αρτηριακή πίεση περιλαμβάνει δύο μετρήσεις, τη συστολική και τη διαστολική, που εξαρτώνται από το εάν ο καρδιακός μυς συστέλλεται (συστολή) ή χαλαρώνει μεταξύ των παλμών (διαστολή).
Η φυσιολογική αρτηριακή πίεση σε κατάσταση ηρεμίας κυμαίνεται από 100 έως 140 mmHg συστολική (ανώτατη μέτρηση) και από 60 έως 90 mmHg διαστολική (κατώτατη μέτρηση). Υπάρχει υψηλή αρτηριακή πίεση εάν είναι μονίμως σε επίπεδα 140/90 mmHg ή παραπάνω.
Η υπέρταση ταξινομείται είτε ως πρωτογενής (ουσιαστική) υπέρταση είτε ως δευτεροπαθής υπέρταση. Περίπου το 90–95% των περιπτώσεων κατηγοριοποιούνται ως «πρωτογενής υπέρταση», που σημαίνει υψηλή αρτηριακή πίεση χωρίς προφανές υποκείμενο ιατρικό αίτιο. Άλλες καταστάσεις που επηρεάζουν τους νεφρούς, τις αρτηρίες, την καρδιά ή το ενδοκρινικό σύστημα προκαλούν το υπόλοιπο 5–10% των περιπτώσεων (δευτεροπαθής υπέρταση).
Η υπέρταση είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για εγκεφαλικό επεισόδιο, έμφραγμα του μυοκαρδίου (καρδιακές προσβολές), καρδιακή ανεπάρκεια, ανευρύσματα των αρτηριών (π.χ., ανεύρυσμα αορτής), περιφερική αρτηριακή νόσο και είναι αιτία χρόνιας νεφρικής νόσου.
Ακόμα και η μέτρια αύξηση της αρτηριακής πίεσης σχετίζεται με το μειωμένο προσδόκιμο ζωής. Οι αλλαγές στον τρόπο διατροφής και ζωής μπορούν να βελτιώσουν τον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης και να μειώσουν τον κίνδυνο των επιπλοκών που σχετίζονται με την υγεία. Ωστόσο, συχνά είναι απαραίτητη η λήψη φαρμακευτικής αγωγής σε άτομα για τα οποία οι αλλαγές στον τρόπο ζωής είναι αναποτελεσματικές ή ανεπαρκείς.
«Απλώς μετρήστε την πίεσή σας»
Με κεντρικό μήνυμα «Απλώς μετρήστε την πίεσή σας», η Ελληνική Εταιρεία Υπέρτασης με την υποστήριξη της Novartis Hellas, διοργανώνει ενημερωτικές εκδηλώσεις το Σάββατο 17 Μαΐου 2014, με δωρεάν μετρήσεις αρτηριακής πίεσης σε 17 πόλεις ανά την Ελλάδα, από τις 10:00 π.μ. έως και τις 13:00 μ.μ.:
Χανιά, Πλατεία Δημοτικής Αγοράς
Καλαμάτα, Πλατεία Βασιλέως Γεωργίου
Βόλος, Πλατεία Ελευθερίας
Λάρισα, Κεντρική Πλατεία (μπροστά από το Σπιτάκι του δήμου)
Αθήνα, Λεωφ. Αλεξάνδρας και Σούτσου (έξοδος Μετρό Αμπελοκήπων)
Ηράκλειο, Πλατεία Ελευθερίας
Άργος, Πλατεία Αγίου Πέτρου
Ξυλόκαστρο, Πλατεία Αγίου Βλασσίου
Κιάτο, Πλατεία Ελευθερίας
Τρίπολη, Πλατεία εωργίου Β'
Θεσσαλονίκη, Πλατεία Αρχαίας Αγοράς
Ιωάννινα, Πλατεία Πύρρου
Καβάλα, Πλατεία Ελευθερίας
Σέρρες, Πλατεία Ελευθερίας
Τρίκαλα, Κεντρική Πλατεία Ηρώων Πολυτεχνείου
Αλεξανδρούπολη, Λεωφ. Δημοκρατίας (μπροστά στη Λέσχη Αξιωματικών)
Πάτρα, Πλατεία Υψηλών Αλωνίων
Η σημασία της πρόληψης
Η πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Υπέρτασης, Στέλλα Δούμα, αναπληρώτρια καθηγήτρια Παθολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΑΠΘ και διευθύντρια της Γ' Παθολογικής Κλινικής στο Νοσοκομείο «Παπαγεωργίου» της Θεσσαλονίκης, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά της νόσου, επισημαίνει τη σημασία της πρόληψης της υπέρτασης.
«Όπως λέει και το φετινό μήνυμα μας, όλοι μπορούμε να μετράμε την πίεσή μας, έστω και στο σπίτι ώστε να έχουμε μια εικόνα της κατάστασής μας. Η πραγματική τιμή της αρτηριακής μας πίεσης προκύπτει εάν την μετρήσουμε πέντε συνεχόμενες ημέρες και βγάλουμε τον μέσο όρο, από τις τιμές αυτές», εξηγεί η κ. Δούμα, ενώ ο Γεώργιος Στεργίου, αναπληρωτής καθηγητής Παθολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, υπεύθυνος του Κέντρου Υπέρτασης της Γ' Πανεπιστημιακής Παθολογικής Κλινικής του Γενικού Νοσοκομείου Νοσημάτων Θώρακος «Η Σωτηρία» συμπληρώνει ότι για τις κατ' οίκον μετρήσεις τα ηλεκτρονικά πιεσόμετρα του εμπορίου μπορούν να δώσουν αξιόπιστα αποτελέσματα.
Και οι δύο επιστήμονες επισημαίνουν την αξία της διατροφής στην πρόληψης της υπέρτασης στον γενικό πληθυσμό. «Το βασικό μας 'όπλο' στην πρόληψη της υπέρτασης, αλλά και στη θεραπεία της, είναι η μείωση της ημερήσιας κατανάλωσης αλατιού. Η δυτικού τύπου διατροφή δυστυχώς είναι πλούσια σε αλάτι», τονίζουν. Σύμφωνα με τις ισχύουσες κατευθυντήριες οδηγίες, η κατανάλωση αλατιού θα πρέπει να περιορίζεται στα <100 mmol/ημέρα (<6 g χλωριούχου νατρίου ή <2,4 g νατρίου την ημέρα). Στο πλαίσιο ενός υγιεινού διατροφικού πλάνου θα πρέπει η κατανάλωση αλκοόλ να μην υπερβαίνει τις τρεις μερίδες την ημέρα για τους άνδρες και τις δύο για τις γυναίκες, ενώ τα φρούτα και τα λαχανικά (πέντε μερίδες την ημέρα) μπορούν να λειτουργήσουν προστατευτικά, αλλά και θεραπευτικά.
Σπουδαίο ρόλο παίζει και η διατήρηση ενός φυσιολογικού σωματικού βάρους (ΔΜΣ 20-25 kg/m2), συνδυαστικά με τακτική σωματική άσκηση, όπως περπάτημα (≥30 λεπτά την ημέρα, τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας).
Συμμόρφωση στη θεραπεία
Όπως προαναφέρθηκε, οι έλληνες πάσχοντες από υπέρταση εκτιμώνται στα δύο εκατομμύρια, ωστόσο οι επιστήμονες τονίζουν ότι πολλοί είναι και εκείνοι που δεν το γνωρίζουν ότι πάσχουν, αυτοί που δεν λαμβάνουν αγωγή ή την διακοπτουν, καθώς και αυτοί που δεν ρυθμίζονται από αδράνεια δική τους ή των γιατρών.
«Θα πρέπει να παραδεχτούμε ότι, είναι πολύ μικρό το ποσοστό των υπερτασικών ασθενών που επιτυγχάνει αποτελεσματική ρύθμιση της αρτηριακής τους πίεσης. Και αυτό οφείλεται σε πολλούς παράγοντες, όπως η ανεπαρκής απώλεια των περιττών κιλών, η ανεξέλεγκτη κατανάλωση αλατιού και γενικά τροφίμων που εμπεριέχουν το λεγόμενο 'κρυφό' αλάτι (επεξεργασμένα τρόφιμα, συγκεκριμένα είδη αρτοσκευασμάτων, αλλαντικά, παστά κρέατα κ.α.), η κακή συνεργασία γιατρού ασθενή και φυσικά η μέχρι πρότινος πολυπλοκότητα του θεραπευτικού αντιϋπερτασιού σχήματος», εξηγούν η κ. Δούμα και ο κ. Στεργίου.
Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, οι επιστήμονες έχουν στη διάθεσή τους σταθερούς συνδυασμούς δύο ή τριών θεραπευτικών κατηγοριών φαρμάκων σε ένα χάπι, τα οποία προσφέρουν αποτελεσματική ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, όσο και προστασία από τις επιπλοκές της νόσου. Από το 2010 κυκλοφορεί και στην Ελλάδα ο τριπλός συνδυασμός βαλσαρτάνης/αμλοδιπίνης/υδροχλωροθειαζίδης, που έχει βελτιώσει σημαντικά τη ποιότητα ζωής των υπερτασικών ασθενών, αφού προσφέρει πλήρη 24ωρη κάλυψη, ευκολία και προάγει την καλή συνεργασία γιατρού και ασθενή.
health.in.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου