Μόριο βάζει «φρένο» στην εμφάνιση της Αλτσχάιμερ

Η ουσία που υπάρχει με φυσικό τρόπο στον οργανισμό σταματά μια καταστροφική αλυσιδωτή αντίδραση στον εγκέφαλο που οδηγεί στη νόσο.

Η νέα μελέτη μαρτυρεί ότι μπορεί να μπλοκαριστεί η καταστροφική αλυσιδωτή αντίδραση γεγονότων στον εγκέφαλο που οδηγεί στην άνοια.
Φρένο στην εμφάνιση της νόσου Αλτσχάιμερ μπορεί να βάλει ένα μόριο το οποίο υπάρχει με φυσικό τρόπο στον ανθρώπινο οργανισμό, σύμφωνα με νέα μελέτη.

Μόριο-«καθαριστής»

Η μελέτη που διεξήχθη σε ποντίκια έδειξε ότι το μόριο-«καθαριστής» σταματά μια διαδικασία που λαμβάνει χώρα στον εγκέφαλο και η οποία οδηγεί στην πιο κοινή μορφή άνοιας.

Η ουσία αυτή δρα επιβραδύνοντας την εμφάνιση συσσωματώσεων της πρωτεΐνης β-αμυλοειδές στον εγκέφαλο - η συσσώρευση του β-αμυλοειδούς συνήθως λαμβάνει χώρα χρόνια προτού παρουσιαστούν συμπτώματα όπως η απώλεια της μνήμης στους ασθενείς.

Παρότι το μόριο που εντόπισαν οι ειδικοί του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ στους οποίους ανήκει η νέα μελέτη θα ήταν δύσκολο να μετατραπεί σε φάρμακο για χρήση στον άνθρωπο, τα νέα ευρήματα, κατά τους ερευνητές, αποδεικνύουν ότι ο κύκλος που οδηγεί στην καταστροφική επίδραση της Αλτσχάιμερ στη μνήμη και στην προσωπικότητα μπορεί να «σπάσει».

Ο Σάμιουελ Κοέν, επικεφαλής της μελέτης, σημείωσε ότι «το μεγάλο πλεονέκτημα είναι πως δεν βρήκαμε απλώς ένα φάρμακο χωρίς να κατανοούμε τι ακριβώς λαμβάνει χώρα στον εγκέφαλο όπου παρεμβαίνει το φάρμακο, βρήκαμε μια γενική στρατηγική που μπορεί να έχει αποτέλεσμα».

Οι «κλωστές»

Στα πρώτα στάδια της Αλτσχάιμερ - πολύ προτού κάνει την εμφάνισή του οποιοδήποτε σύμπτωμα - πρωτεΐνες β-αμυλοειδούς αρχίζουν να «διπλώνονται» σε λάθος σχήμα στον εγκέφαλο, με αποτέλεσμα να κολλούν μεταξύ τους και να δημιουργούν συσσωματώσεις. Αυτές οι συσσωματώσεις σταδιακά μεγαλώνουν και εξελίσσονται στις μακριές «κλωστές», τα χαρακτηριστικά νημάτια της Αλτσχάιμερ που εξαπλώνονται σε ολόκληρο τον εγκέφαλο.

Παρότι ο εγκέφαλος διαθέτει μηχανισμούς εξουδετέρωσης των «κακών», ελαττωματικών πρωτεϊνών, η διαδικασία του... νοικοκυριού σταματά κάποια στιγμή να είναι αποτελεσματική καθώς τα νημάτια δρουν ως καταλύτες για τον σχηματισμό ακόμη περισσότερων συσσωματώσεων. «Αρχικώς η διαδικασία είναι πολύ αργή, μετατρέπεται όμως σταδιακά σε μια ταχεία αλυσιδωτή αντίδραση» σημειώνει ο δρ Κοέν.

Το μόριο σταματά την αλυσιδωτή αντίδραση της καταστροφής

Σύμφωνα με δημοσίευση του ίδιου και της ομάδας του στην επιθεώρηση «Nature Structural & Molecular Biology», το μόριο του ανθρώπινου οργανισμού που ονομάζεται Brichos κολλά στα νημάτια του β-αμυλοειδούς και καλύπτοντας το εξωτερικό τους τα αποτρέπει από το να επιταχύνουν τον σχηματισμό περισσότερων συσσωματώσεων. «Δεν σταματά τον αρχικό σχηματισμό, σταματά όμως το να μετατραπεί αυτός σε αλυσιδωτή αντίδραση» αναφέρει ο ειδικός.

Οι επιστήμονες μελέτησαν το μόριο σε ποντίκια στον εγκέφαλο των οποίων είχε γίνει έγχυση β-αμυλοειδούς. Η συσσώρευση β-αμυλοειδούς στον εγκέφαλο οδηγεί υπό φυσιολογικές συνθήκες σε μείωση της ηλεκτρικής δραστηριότητας - συγκεκριμένα των αποκαλούμενων κυμάτων γ -, γεγονός που αποτελεί δείκτη της τοξικής επίδρασης της πρωτεΐνης στον εγκέφαλο. Ωστόσο, όταν στα ποντίκια εγχύθηκε β-αμυλοειδές σε συνδυασμό με το μόριο Brichos, ο εγκέφαλός τους φάνηκε να προστατεύεται και η δραστηριότητα των κυμάτων γ ήταν ίδια με εκείνη της ομάδας των υγιών ποντικών.

Σε αναζήτηση παρόμοιων μορίων

Το Βrichos δεν είναι πιθανόν να αποδειχθεί χρήσιμο ως φάρμακο επειδή θα απορροφάται από το σώμα προτού φθάσει στον εγκέφαλο για να δράσει. «Μια καλή τακτική είναι τώρα να αναζητήσουμε άλλα μόρια που έχουν την ίδια στοχευμένη επίδραση και να δούμε αν μπορούν να αποτελέσουν μια βάση για την ανάπτυξη μελλοντικής θεραπείας» κατέληξε ο δρ Κοέν.

Σχολιάζοντας τα νέα ευρήματα η δρ Λόρα Φίλιπς από το Alzheimer's Research UK ανέφερε ότι «η λεπτομερής αυτή μελέτη αποκάλυψε έναν πιθανό τρόπο πρόληψης της συσσώρευσης β-αμυλοειδούς στον εγκέφαλο και έδειξε έναν καινούργιο δρόμο έρευνας νέων θεραπειών για τη νόσο Αλτσχάιμερ. Οι ερευνητές δουλεύουν σκληρά ώστε να εντοπίσουν τις μοριακές διαδικασίες που είναι πιο τοξικές στα νευρικά κύτταρα των ασθενών με Αλτσχάιμερ και αυτή η τεχνικώς δύσκολη μελέτη δίνει πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με το πώς μπορεί να μπλοκαριστεί μια ζωτικής σημασίας αλυσιδωτή αντίδραση γεγονότων που συνδέονται με την εμφάνιση της νόσου».tovima.gr