Το «τέλος των μνημονίων»έρευνες θα εστιάσουν στους χειρισμούς των Παπανδρέου, Παπαδήμου, Σαμαρά και Παπακωνσταντίνου, Βενιζέλου, Στουρνάρα και Χαρδούβελη

Οι έρευνες θα εστιάσουν στους χειρισμούς των Παπανδρέου, Παπαδήμου, Σαμαρά και Παπακωνσταντίνου, Βενιζέλου, Στουρνάρα και Χαρδούβελη



Το βαρύ κοινοβουλευτικό πυροβολικό θέτει σε εφαρμογή η κυβέρνηση καταθέτοντας στην Βουλή την πρόταση για σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής που θα διερευνήσει την μνημονιακή περίοδο από τον Οκτώβριο του 2009 έως τον Ιανουάριο του 2015.
Στην πράξη οι έρευνες θα εστιάσουν στους χειρισμούς των πρώην πρωθυπουργών Γιώργου Παπανδρέου, Λουκά Παπαδήμου και Αντώνη Σαμαρά και των πρώην υπουργών Οικονομικών Γιώργου Παπακωνσταντίνου, Ευάγγελου Βενιζέλου, Γιάννη Στουρνάρα και Γκίκα Χαρδούβελη. Όμως, η προσθήκη παραγράφου που αναφέρει ότι θα εξεταστούν επιπρόσθετα ζητήματα που έχουν να κάνουν με το ΤΑΙΠΕΔ, την Γενική Γραμματεία Εσόδων κ.α. ανοίγει «παράθυρο» για τον έλεγχο και άλλων υπουργών.

Να σημειωθεί ότι τα μέλη της εξεταστικής ερευνούν πρωτίστως τις πολιτικές ευθύνες. Εάν προκύψουν ενδείξεις για τέλεση ποινικών αδικημάτων τότε υπάρχει η δυνατότητα κατάθεσης πρότασης για προανακριτική επιτροπή που θα ερευνήσει χειρισμούς συγκεκριμένων προσώπων. Ωστόσο, στο κείμενο επισημαίνεται ότι «στόχος της Επιτροπής είναι η συγκέντρωση στοιχείων ώστε μεταξύ άλλων να διακριβωθεί αν υπάρχουν ενδείξεις τέλεσης παράνομων πράξεων από πολιτικά ή άλλα πρόσωπα.

Πάντως, με την συγκεκριμένη κίνηση η οποία έρχεται εν μέσω των σκληρών και αμφίρροπων διαπραγματεύσεων με τους εταίρους, η κυβέρνηση επιχειρεί να ενισχύσει το εσωτερικό της μέτωπο έναντι της αντιπολίτευσης και να διατηρήσει σε υψηλά επίπεδα την ικανοποίηση των πολιτών για τον τρόπο διακυβέρνησης.

Εκτός αυτού η πρωτοβουλία του πρωθυπουργού έχει επιπρόσθετους πολιτικούς στόχους. Σύμφωνα με πληροφορίες η κυβέρνηση στοχεύει στο να αποδείξει στην πράξη ότι τηρεί τις βασικές της προεκλογικές δεσμεύσεις και ικανοποιεί ένα από τα βασικά αιτήματα των πολιτών σε αντίθεση με την ΝΔ η οποία αν και είχε υποσχεθεί «μια και μόνη εξεταστική» τελικά δεν την κατέθεσε ποτέ στην Βουλή.

Ιδιαίτερη προσοχή θα δοθεί και στους τελευταίους μήνες της προηγούμενης κυβέρνησης με στόχο να «αποκαλυφθεί» - όπως υποστηρίζουν κυβερνητικά στελέχη – «η παγίδα που επιχείρησε να στήσει ο Σαμαράς προκειμένου να εγκλωβίσει τον Τσίπρα». Επιπροσθέτως, το Μέγαρο Μαξίμου, ενόψει και της επιδιωκόμενης νέας συμφωνίας με τους εταίρους επιθυμεί να σηματοδοτήσει «το τέλος της εποχής των Μνημονίων και την έναρξη της μεταμνημονιακής εποχής».

Παράλληλα, η κυβέρνηση επιχειρεί να κερδίσει και το εύρος πολιτικών κινήσεων που παραδοσιακά παρέχει μια κοινοβουλευτική έρευνα κατά των πολιτικών της αντιπάλων. Είναι δεδομένο πως κατά το χρονικό διάστημα που θα λειτουργεί η εξεταστική το Μέγαρο Μαξίμου θα απολαμβάνει ένα «προνομιακό βήμα» για να καταγγέλλει τους χειρισμούς της σημερινής αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Τέλος, το γεγονός ότι η πρόταση θέτει ως έναρξη για την έρευνα τον Οκτώβριο του 2009, αφήνοντας εκτός «κάδρου» την διακυβέρνηση Καραμανλή, πιστοποιεί το μορατόριουμ με τον πρώην πρωθυπουργό.

Πάντως, στην ΝΔ βλέπουν «σκοπιμότητες» πίσω από την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ ενώ καλούν την κυβέρνηση «να συμπεριλάβει και την περίοδο μετά τις τελευταίες εκλογές, όπου έχουν υπογράψει φαρδιά - πλατιά την παράταση του δεύτερου μνημονίου και έχουν, δυστυχώς, βάλει τις προϋποθέσεις για ένα τρίτο μνημόνιο». Το Ποτάμι κάνει λόγο για «άλλη μια εξεταστική στα γρήγορα για δημαγωγία και εσωτερική κατανάλωση» ενώ στο ΠΑΣΟΚ σημειώνουν: «Την περιμένουμε με χαρά. Ως διαρκή επιτροπή για να εξετάσει και το τι κάνει τώρα η κυβέρνηση και το πώς θα πάμε δυστυχώς στο μνημόνιο 3» ενώ παράλληλα ζητούν αν διερευνηθεί και η περίοδος Καραμανλή.



Πότε ξεκινά η έρευνα και ποιος θα είναι πρόεδρος

Πέραν αυτών, σύμφωνα με πληροφορίες η πρόταση θα συζητηθεί στην Ολομέλεια στις αρχές της επόμενης εβδομάδας με πιθανότερη ημέρα την Μεγάλη Δευτέρα.

Το διαδικαστικό προβλέπει πως σε μια συνεδρίαση θα αναπτυχθούν οι θέσεις όλων των κομμάτων και στο τέλος θα διεξαχθεί ψηφοφορία. Για να εγκριθεί η πρόταση απαιτείται η πλειοψηφία των παρόντων (δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 120 βουλευτών).  Επίσης, το Σώμα αποφασίζει και για τον χρόνο εντός του οποίου η επιτροπή οφείλει να παραδώσει το πόρισμά της.

Πάντως, κοινοβουλευτικοί παρατηρητές δεν αποκλείουν την αποχώρηση της ΝΔ από την διαδικασία.

Σε κάθε περίπτωση, εφόσον η πρόταση εγκριθεί – που είναι βέβαιο – αναμένεται η συγκρότηση της επιτροπής σε Σώμα.

Πιθανότατα, ο ορισμός των μελών από τις Κοινοβουλευτικές Ομάδες θα γίνει μετά το Πάσχα ενώ ως πρώτη ημερομηνία παράδοσης του πορίσματος θα προσδιοριστεί ο ερχόμενος Ιούνιος – Ιούλιος. Επίσης, πληροφορίες αναφέρουν πως από τον ΣΥΡΙΖΑ θα προταθεί για πρόεδρος της επιτροπής ο κ. Αλέξης Μητρόπουλος.


Τι αναφέρει η πρόταση και ποιοι θα ερευνηθούν

Στο ολιγοσέλιδο κείμενο της πρότασης επισημαίνονται οι ολέθριες συνέπειες σε κοινωνία και εθνική οικονομία που προκάλεσαν οι μνημονικές πολιτικές.  «Η Ελλάδα μετατράπηκε σε πειραματόζωο ενός νέου κοινωνικού και οικονομικού μοντέλου με εργαλείο την εσωτερική υποτίμηση που οδήγησε εκατομμύρια συνανθρώπους μας στην ανεργία και τη φτώχεια, ενώ ταυτόχρονα συρρικνώθηκε η δημοκρατία και  καταστρατηγήθηκαν και παραβιάσθηκαν βάναυσα τα  ατομικά, κοινωνικά και οικονομικά δικαιώματα των Ελλήνων πολιτών» αναφέρεται χαρακτηριστικά ενώ σε άλλο σημείο επισημαίνεται: «Η εξεταστική επιτροπή πρέπει να διερευνήσει τα ζητήματα που ανέκυψαν κατά την χρονική περίοδο από τον Οκτώβριο 2009 μέχρι τον Ιανουάριο του 2015 και να αποδώσει τις ευθύνες που αναλογούν στους πολιτικούς πρωταγωνιστές της περιόδου οι οποίοι αποφάσισαν την είσοδο της χώρας στο καθεστώς της μνημονιακής επιτροπείας και υλοποίησαν συγκεκριμένες πολιτικές οι οποίες έβλαψαν το δημόσιο συμφέρον, ζημίωσαν το Ελληνικό Δημόσιο και την οικονομία της χώρας και θυματοποίησαν τον ελληνικό λαό».

Η μνημονιακή πενταετία Οκτώβριος 2009 – Ιανουάριος 2015 «τεμαχίζεται» σε τέσσερις συγκεκριμένες χρονικές περιόδους όπου και θα εστιάσουν τα μέλη της επιτροπής.

 Συγκεκριμένα:
1. από τον Οκτώβριο 2009 έως τον Μάιο 2010 (κυβέρνηση Παπανδρέου)  και την υπογραφή της πρώτης Δανειακής Σύμβασης ώστε να διευκρινισθούν και διαλευκανθούν, μεταξύ άλλων, οι συνθήκες, τα γεγονότα, οι πράξεις και οι παραλείψεις που δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για την υπογραφή της (ενδεικτικά τα γεγονότα που πρέπει να διερευνηθούν αφορούν, μεταξύ άλλων, την ενδεχόμενη παραποίηση στοιχείων για το έλλειμμα του έτους 2009, την κερδοσκοπία σε βάρος των ελληνικών ομολόγων καθώς και το ενδεχόμενο οι αποφάσεις των αρμόδιων οργάνων για την διαχείριση των ελληνικών ομολόγων να ευνόησαν την σχετική πρακτική κλπ).
2. την περίοδο από τον Μάιο 2010 έως τον Νοέμβριο 2011 (κυβέρνηση Παπανδρέου)  ώστε να διευκρινισθούν και διαλευκανθούν, μεταξύ άλλων, οι συνθήκες που οδήγησαν στην υπογραφή της δεύτερης Δανειακής Σύμβασης.
3. την περίοδο από τον Νοέμβριο του 2011 έως τον Μάιο του 2012 (κυβέρνηση Παπαδήμου) ώστε να διευκρινισθούν και διαλευκανθούν, μεταξύ άλλων, οι συνθήκες κάτω από τις οποίες υλοποιήθηκε η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους η οποία και οδήγησε στην απομείωση των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων, την οικονομική καταστροφή των μικροομολογιούχων, ενώ ταυτόχρονα δημιούργησε την ανάγκη για την ανακεφαλαιοποίηση των Τραπεζών.
4. την περίοδο από τον Ιούνιο του 2012 έως τον Ιανουάριο του 2015  (κυβέρνηση Σαμαρά) ώστε να διευκρινισθούν και διαλευκανθούν, μεταξύ άλλων, οι συνθήκες κάτω από τις οποίες υλοποιήθηκε η αναδιάρθρωση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Ειδικότερα, η Επιτροπή πρέπει να διερευνήσει ιδίως όλες τις λεπτομέρειες που σχετίζονται με τις συγχωνεύσεις και εξαγορές Τραπεζών, τα κριτήρια επιλογής των συστημικών Τραπεζών, τους λόγους για τους οποίους έγινε αποδεκτό η δεύτερη ανακεφαλαιοποίηση να γίνει με τιμή κατώτερη της αρχικής τιμής κτήσης εκ μέρους του Ελληνικού Δημοσίου των μετοχών των Τραπεζών αλλά και κάθε άλλο συναφές ζήτημα, συμπεριλαμβανομένης της λειτουργίας του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
5. κάθε άλλο ζήτημα που ενδέχεται να προκύψει στο πλαίσιο της διερεύνησης των ανωτέρω θεμάτων, συμπεριλαμβανομένης της λειτουργίας οργάνων και μορφωμάτων που προορίσθηκαν νομοθετικά να εξυπηρετήσουν την υλοποίηση των Μνημονίων και των Μνημονιακών στόχων, όπως το ΤΑΙΠΕΔ, η Γενική Γραμματεία Εσόδων κλπ


Στο «μικροσκόπιο» όλες οι δικογραφίες

Πέραν αυτών, σημειώνεται πως στο πλαίσιο των ερευνών η Επιτροπή οφείλει να εξετάσει και να αξιολογήσει, μεταξύ άλλων, και κάθε διαθέσιμο στοιχείο που περιέχεται στις δικογραφίες που έχουν κατά την προηγούμενη πενταετία διαβιβασθεί στη Βουλή των Ελλήνων και σχετίζονται με την υπόθεση.

Υπενθυμίζεται ότι μεταξύ των δικογραφιών περιλαμβάνεται και αυτή με τις καταγγελίας του πρώην εκπροσώπου της χώρας στο ΔΝΤ Παναγιώτη Ρουμελιώτη ο οποίος αποκάλυψε ηλεκτρονικές συνομιλίες στελεχών της κυβέρνησης Παπανδρέου με στελέχη του ΔΝΤ πολύ πριν ανακοινωθεί αιφνιδιαστικά η ένταξη της χώρας στο μνημόνιο.  


Αντιδράσεις της αντιπολίτευσης

«Σκοπιμότητες» εντοπίζουν πάντως τα κόμματα της αντιπολίτευσης πίσω από την πρωτοβουλία της κυβέρνησης να φέρει στην παρούσα συγκυρία την πρόταση για το Μνημόνιο υποστηρίζοντας ότι με τον τρόπο αυτό επιχειρεί να αποπροσανατολίσει την προσοχή της κοινής γνώμης από την νέα συμφωνία που ετοιμάζει με τους εταίρους.

Ο εκπρόσωπος Τύπου της ΝΔ, Κώστας Καραγκούνης, τονίζει πως το κόμματου δεν το αγγίζει καμία εξεταστική και κατηγορεί την κυβέρνηση πως από τη στιγμή που δεν μπορεί να προσφέρει άρτο, προσπαθεί να προσφέρει θέαμα. «Ακόμα και τα μικρά παιδιά καταλαβαίνουν τη σκοπιμότητα της πρότασης αυτή τη στιγμή» αναφέρει χαρακτηριστικά  ενώ σημειώνει πως ο ΣΥΡΙΖΑ «ξέχασε να συμπεριλάβει και την περίοδο μετά τις τελευταίες εκλογές, όπου έχουν υπογράψει φαρδιά - πλατιά την παράταση του δεύτερου μνημονίου και έχουν, δυστυχώς, βάλει τις προϋποθέσεις για ένα τρίτο μνημόνιο».

Το Ποτάμι κάνει λόγο για «άλλη μια εξεταστική στα γρήγορα για δημαγωγία και εσωτερική κατανάλωση» και προσθέτει: «Παρελάσεις επωνύμων προς εξέταση ώστε να συζητάμε για το παρελθόν και να μη συζητάμε για το σήμερα. Και πέντε, τουλάχιστον, ξεχωριστά κομματικά πορίσματα όπως δείχνει η κοινοβουλευτική ιστορία. Στο πλαίσιο μάλιστα των πολιτικών συμμαχιών του ΣΥΡΙΖΑ και λόγω της συγκυβέρνησης με τους ΑΝΕΛ, η διερεύνηση ξεκινάει από τον Οκτώβριο του 2009 και αφήνει εκτός την περίοδο διακυβέρνησης Καραμανλή».

Από την πλευρά του, το ΠΑΣΟΚ υποδέχεται με... χαρά την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ, σχολιάζοντας: «Την περιμένουμε με χαρά. Ως διαρκή επιτροπή για να εξετάσει και το τι κάνει τώρα η κυβέρνηση και το πώς θα πάμε δυστυχώς στο μνημόνιο 3. Αλλά θα αρχίσουμε από τα αίτια της κρίσης και από την περίοδο 2004–2009, όχι από το 2010. Οι συμφωνίες ασυλίας που συνήψε ο ΣΥΡΙΖΑ με μια πλευρά της ελληνικής Δεξιάς, δεν θα επιβιώσουν στην Βουλή».

Απόλυτη στήριξη προσφέρουν οι ΑΝΕΛ που άλλωστε υπογράφουν την πρόταση. Σε ανακοίνωση τους αναφέρουν πως «Οι ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ συνεπείς στις υποσχέσεις που δώσαμε προεκλογικά στον ελληνικό λαό, συνυπογράψαμε την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής, ώστε να διερευνηθούν και να αποδοθούν οι ευθύνες για την υπαγωγή της χώρας μας στο καθεστώς των μνημονίων. Υπενθυμίζουμε ότι, μετά από απόφαση του Προέδρου του Κινήματος Πάνου Καμμένου, ήμασταν οι πρώτοι που καταθέσαμε σχετική πρόταση για σύσταση Εξεταστικής στον Γραμματέα της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ προς διαβούλευση».

Την εξεταστική υποστηρίζει επίσης η ΚΟ της Χρυσής Αυγής. protothema.gr