Τα σκληρά μέτρα του νέου Μνημονίου

Tη δυνατότητα να λάβει ένα δάνειο της τάξης των 82-86 δισ. ευρώ μέσα στην επόμενη τριετία έχει η κυβέρνηση, πληρώνοντας ωστόσο βαρύ τίμημα.



Στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων με τους δανειστές, η Αθήνα συμφώνησε να υποχωρήσει σχεδόν σε όλες τις απαιτήσεις της και τις προεκλογικές της εξαγγελίες, αποδεχόμενη μάλιστα όρους που προηγουμένως δεν υπήρχαν στο τραπέζι. Για να διασφαλίσει, δε, την έναρξη των διαπραγματεύσεων για το νέο πρόγραμμα και το δάνειο που θα το συνοδεύει, η κυβέρνηση θα πρέπει να ψηφίσει άμεσα όλα τα μέτρα που συμφωνήθηκαν στη Σύνοδο Κορυφής.

Πάντως, με τα 82-86 δισ. ευρώ η Αθήνα εξασφαλίζει την αποπληρωμή των υποχρεώσεων της χώρας προς το εξωτερικό και εν μέρει προς το εσωτερικό, αλλά και την ανακεφαλαιοποίηση του εγχώριου τραπεζικού συστήματος. Τα βασικά σημεία της συμφωνίας –όπως αυτή προέκυψε από τη μαραθώνια Σύνοδο Κορυφής– που θα ξεκλειδώσουν το παραπάνω τριετές δάνειο είναι:
1. Η Αθήνα να ζητήσει τη συνέχιση του προγράμματος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) και μετά τον Μάρτιο του 2016 (που λήγει), συμπεριλαμβανομένης της παρακολούθησης και του ελέγχου που θα ασκεί το Ταμείο. Αυτό είναι προαπαιτούμενο για να εγκριθεί το νέο τριετές πρόγραμμα του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) που έχει αιτηθεί η Ελλάδα. Να σημειωθεί ότι το Ταμείο αναμένεται να συμβάλει με ποσό της τάξης των 16 δισ. ευρώ στο συνολικό δάνειο.

2. Η ψήφιση στις 15 Ιουλίου των φορολογικών μέτρων (ΦΠΑ, διεύρυνση της φορολογικής βάσης), των μέτρων για το συνταξιοδοτικό και της περαιτέρω ανεξαρτητοποίησης της ΕΛΣΤΑΤ. Επίσης, θα πρέπει να εισαχθεί ρήτρα ημιαυτόνομων περικοπών δαπανών σε περίπτωση αποκλίσεων από τους στόχους των πρωτογενών πλεονασμάτων.

3. Η ψήφιση στις 22 Ιουλίου του κώδικα πολιτικής δικονομίας και η ενσωμάτωση στο εθνικό δίκαιο της κοινοτικής οδηγίας για την εξυγίανση των τραπεζών.

4. Η νέα συμφωνία, εφόσον εγκριθεί από το Ελληνικό Κοινοβούλιο, θα αποτελέσει τη βάση για τη σύναψη με τους δανειστές Μνημονίου Συνεννόησης ή του γνωστού Μemorandum of Understanding (MoU).

5. Προκειμένου να συναφθεί το MoU, η Αθήνα θα πρέπει να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις:
• Στο συνταξιοδοτικό, με διατήρηση της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος ή θέσπιση ισοδύναμου μέτρου, έως τον Οκτώβριο του 2015.

• Στην εφαρμογή των εργαλειοθηκών του ΟΟΣΑ Ι και ΙΙ.

• Στην αποκρατικοποίηση του ΑΔΜΗΕ ή εφαρμογή ισοδύναμου μέτρου.

• Στην αγορά εργασίας, διασφαλίζοντας ότι δεν θα επιστρέψουν παλαιότερες πολιτικές.

• Στην ενίσχυση του χρηματοπιστωτικού τομέα.

6. Η δημιουργία ανεξάρτητου Ταμείου για τις ιδιωτικοποιήσεις, στο οποίο θα μεταφερθούν περιουσιακά στοιχεία έως και 50 δισ. ευρώ. Το Ταμείο θα έχει έδρα στην Ελλάδα και ελληνική διοίκηση, η οποία όμως θα εποπτεύεται υπό τις αρμόδιες ευρωπαϊκές αρχές. Τα έσοδα θα χρησιμοποιηθούν για την αποπληρωμή των νέων δανείων, την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών, την αποπληρωμή χρέους και την ανάπτυξη. Να σημειωθεί ότι επί της ουσίας τα έσοδα από την αποκρατικοποίηση των τραπεζών θα χρησιμοποιηθούν για την αποπληρωμή των δανείων που θα ληφθούν γι’ αυτόν τον σκοπό (έως 25 δισ. ευρώ).
7. Η κατάθεση πρότασης έως τις 20 Ιουλίου για τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης με στόχο την αποπολιτικοποίησή της. Το σχέδιο θα τελεί υπό την αιγίδα της Κομισιόν. Επίσης, θα προβλέπεται και η μείωση του κόστους της ελληνικής διοίκησης (στην πράξη περιλαμβάνονται οι μειώσεις των μισθών).

8. Η επιστροφή της τρόικας στην Αθήνα για επιτόπιους ελέγχους, με την κυβέρνηση να «οφείλει να διαβουλεύεται και να συμφωνεί με τους θεσμούς όσον αφορά όλα τα νομοσχέδια στους σχετικούς τομείς, αρκετό χρόνο πριν από την υποβολή τους σε δημόσια διαβούλευση ή στη Βουλή». Επίσης, έως τις 20 Ιουλίου η Αθήνα θα ζητήσει την τεχνική συνδρομή από τους θεσμούς και τα κράτη - μέλη της Ευρωζώνης, με την Κομισιόν να συντονίζει την τεχνική υποστήριξη (παλαιά task force).

9. Η επανεξέταση –και αλλαγή– όλων των νομοσχεδίων που υιοθετήθηκαν από τις 20 Φεβρουαρίου, με εξαίρεση εκείνο για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης. Εναλλακτικά μπορεί να εισαγάγει ισοδύναμα μέτρα.
10. Η Ελλάδα θα πρέπει να αποπληρώσει πλήρως τις οφειλές που αθέτησε προς ΔΝΤ και Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ).

11. Η αξιολόγηση του τραπεζικού συστήματος μετά το καλοκαίρι από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM).

12. Η υιοθέτηση περαιτέρω μέτρων ελάφρυνσης για το ελληνικό χρέος θα εξεταστεί, «εάν χρειαστεί», μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του πρώτου ελέγχου επί του νέου προγράμματος. Τα μέτρα θα αφορούν επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων και της περιόδου χάριτος και όχι «κούρεμα».

13. Η παροχή πακέτου 35 δισ. ευρώ για την ανάπτυξη, ενώ η Επιτροπή προτείνει την αύξηση του επιπέδου προχρηματοδότησης κατά 1 δισ. ευρώ για την άμεση τόνωση των επενδύσεων.