Στρατηγικό Σχέδιο Υποδομών, Μεταφορών 2010 - 2020 της ευρύτερης περιοχής της Θεσσαλονίκη

Την πλήρη μεταμόρφωση της Θεσσαλονίκης σχεδιάζει το υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, με σειρά έργων τα οποία θα κάνουν την πόλη... καινούργια. Για παράδειγμα, το μετρό θα πάει σχεδόν παντού, ενώ σχεδιάζεται μίνι υποθαλάσσια, μεγαλύτερη υποθαλάσσια, αλλά και ζεύξη του Θερμαϊκού, στα πρότυπα της ζεύξης του Ρίου με το Αντίρριο!
<!--more-->

Το κόστος των έργων, τα οποία παρουσιάστηκαν χτες από την ηγεσία του υπουργείου Υποδομών στη Θεσσαλονίκη, υπολογίζεται σε 8,4 δισ. ευρώ, χωρίς ΦΠΑ. Από αυτά, υπάρχουν τα 2,4 δισ. ευρώ (για τη βασική γραμμή του μετρό, την επέκταση του μετρό προς την Καλαμαριά, τμήμα της εξωτερικής περιφερειακής οδού, αναβάθμιση της εσωτερικής περιφερειακής οδού, έργα δηλαδή για τα οποία υπάρχουν δεσμευμένα κονδύλια, καθώς είτε υλοποιούνται είτε είναι ώριμα για να ξεκινήσει η κατασκευή τους). Ετσι... αναζητούνται 6 δισ. ευρώ, σε χρονικό ορίζοντα δεκαετίας, προκειμένου να ολοκληρωθεί το πακέτο των δράσεων και να γίνουμε άλλη πόλη!

Το «Στρατηγικό Σχέδιο Υποδομών, Μεταφορών 2010 - 2020 της ευρύτερης περιοχής της Θεσσαλονίκης» παρουσιάστηκε χτες στο αμφιθέατρο του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος - Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας (ΤΕΕ/ΤΚΜ), από τον υπουργό Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, Δημήτρη Ρέππα, τον υφυπουργό, Γιάννη Μαγκριώτη, την Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων που το συνέταξε και τους γενικούς γραμματείς του υπουργείου. Εκεί δόθηκε το εναρκτήριο λάκτισμα για τη δημόσια διαβούλευση του σχεδίου, που θα διαρκέσει μέχρι το τέλος του έτους. Το συντονισμό της διαβούλευσης έχει αναλάβει το ΤΕΕ/ΤΚΜ.

Ο Δημήτρης Ρέππας, παρουσιάζοντας τους βασικούς άξονες του σχεδίου, αναφέρθηκε στην πρόθεση των συναρμόδιων υπουργείων να υπογράψουν άμεσα μνημόνιο συνεργασίας με στόχο την ταχύτερη υλοποίησή του.

Επεκτάσεις παντού

Με βάση το σχέδιο, όπως παρουσιάστηκε από την Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων, το μετρό επεκτείνεται παντού. Ετσι, πέρα από τη βασική γραμμή, από το Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό μέχρι τη Νέα Ελβετία, η οποία ήδη κατασκευάζεται, αλλά και την επέκταση προς την Καλαμαριά, για την οποία υπάρχει εξασφαλισμένη χρηματοδότηση, μελετώνται επεκτάσεις προς το αεροδρόμιο «Μακεδονία», τη Σταυρούπολη, την Ευκαρπία και τα νοσοκομεία «Παπαγεωργίου» και «424», τους δήμους Αμπελοκήπων και Ευόσμου. Επίσης, υπό μελέτη βρίσκεται η δημιουργία ενός δεύτερου κλάδου της βασικής γραμμής, που μέσω Τούμπας και Χαριλάου θα καταλήγει στην Πυλαία. Ακόμη, εξετάζεται μία νέα επέκταση, που από το αεροδρόμιο «Μακεδονία» θα φεύγει για τις ανατολικές ακτές του Θερμαϊκού, στον ομώνυμο δήμο. Μελετώνται, επίσης, δύο συνδετήριες γραμμές τραμ προς τη δυτική και την ανατολική Θεσσαλονίκη.

Η Σίνδος, τόσο με τη βιομηχανική της περιοχή όσο και με τη μελλοντική μετεγκατάσταση της ΔΕΘ στην περιοχή, δεν βγαίνει εκτός πλάνου, καθώς εξετάζεται η σύνδεσή της με το κέντρο της Θεσσαλονίκη μέσω της υπάρχουσας χάραξης της γραμμής του ΟΣΕ.

Επιπλέον, προτείνονται τερματικοί σταθμοί με τη μορφή ολοκληρωμένων πολυτροπικών συγκοινωνιακών κέντρων στο Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό, τη Μίκρα και το στρατόπεδο Καρατάσιου - νοσοκομείο «Παπαγεωργίου».

Εξάλλου, λεωφορειακές γραμμές θα πρέπει να είναι κατάλληλα αρθρωμένες, ώστε να συμπληρώνουν και να τροφοδοτούν τα μέσα σε σταθερή τροχιά.

Η δημιουργία εκτεταμένου δικτύου λεωφορειολωρίδων θεωρείται πρωταρχικής σημασίας από την Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων. Σε συνδυασμό με τις υποδομές που προτείνονται θεωρείται αναγκαία η δημιουργία φορέα σχεδιασμού, συντονισμού και ανάπτυξης των υποδομών και ελέγχου (μετεξέλιξη του ΣΑΣΘ) του όλου συστήματος των δημόσιων αστικών συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης. Ακόμη, η θαλάσσια συγκοινωνία αποτελεί θέμα προς μελέτη, ώστε να διαφανεί εάν είναι αναγκαία και βιώσιμη.

Οδικές υποδομές

Στο σχέδιο του υπουργείου, πέρα από τις δημόσιες συγκοινωνίες οι οποίες χαρακτηρίζονται ως ραχοκοκαλιά του συστήματος υποδομών, περιλαμβάνονται και οι οδικές υποδομές, με πρωτεύοντα ρόλο να παίζουν η αναβάθμιση της εσωτερικής περιφερειακής οδού, αλλά και η δημιουργία εξωτερικού δακτυλίου, από την Ευκαρπία μέχρι το Αγγελοχώρι.

Το σχέδιο προτείνει δύο υποθαλάσσιες αρτηρίες. Η μία, η μικρή, αφορά την παράκαμψη της λεωφόρου Νίκης. Θα ξεκινά από τη δυτική είσοδο της Θεσσαλονίκης και θα βγαίνει στην οδό Καυταντζόγλου, πίσω από το νέο δημαρχείο, από όπου τα οχήματα, μέσω της οδού Κατσιμίδη, θα βγαίνουν στη σημερινή περιφερειακή οδό. Η δεύτερη θα έχει κατά πάσα πιθανότητα κοινή είσοδο με τη μικρή υποθαλάσσια, αλλά αμέσως θα διαχωρίζονται και θα καταλήγει στην οδό Γκόνη, στην Καλαμαριά, προκειμένου τα οχήματα να φεύγουν μέσω της οδού Πόντου.

Στο σχέδιο προτείνεται, ακόμη, η ζεύξη του Θερμαϊκού (στα πρότυπα της ζεύξης Ρίου - Αντιρρίου), που θα συνδέει την εθνική οδό Θεσσαλονίκης - Αθηνών, στο ύψος του ανισόπεδου κόμβου Αξιού, με το Αγγελοχώρι.

Εξάλλου, προχωρά ο εκσυγχρονισμός του αεροδρομίου «Μακεδονία», ενώ στο πρώην στρατόπεδο Γκόνου σχεδιάζεται η δημιουργία εμπορευματικού κέντρου.

Το κόστος

Το εκτιμώμενο κόστος των έργων ανέρχεται σε 8,4 δισ. ευρώ. Από αυτά, το 1 δισ. ευρώ αφορά απαλλοτριώσεις και άλλα 200 εκατ. ευρώ μελέτες. Η εξωτερική περιφερειακή προϋπολογίζεται σε 1,850 δισ. ευρώ, η εσωτερική σε 1,35 δισ. ευρώ, η επικοινωνία των δύο δακτυλίων μέσω ακτινικών συνδέσεων σε 900 εκατ. ευρώ, οι συνδέσεις με τις εθνικές οδούς σε 550 εκατ. ευρώ, τα μέσα σε σταθερή τροχιά (μετρό, τραμ κ.λπ.) σε 3,4 δισ. ευρώ, οι χώροι στάθμευσης και οι τερματικοί σταθμοί με τη μορφή ολοκληρωμένων πολυτροπικών συγκοινωνιακών κέντρων σε 150 εκατ. ευρώ. Στον προϋπολογισμό αυτόν δεν έχει υπολογιστεί ο ΦΠΑ.

Τα 6 δισ. ευρώ που λείπουν εκτιμάται ότι μπορούν να εξευρεθούν σε βάθος δεκαετίας από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (1,9 δισ. ευρώ για τα μέσα σε σταθερή τροχιά και 250 εκατ. ευρώ ως εθνική συμμετοχή μέσω δανειοδότησης από την ΕΤΕΠ για τη ζεύξη του Θερμαϊκού). Για τα οδικά έργα, τις απαλλοτριώσεις και τις μελέτες, τα χρήματα εκτιμάται ότι θα εξευρεθούν από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, νέους κοινοτικούς πόρους και παραχωρήσεις, σε βάθος δεκαετίας.

Διαβούλευση

Χτες, με την παρουσίαση του σχεδίου, ξεκίνησε η δημόσια διαβούλευση. Με βάση τα πορίσματα της διαβούλευσης και τις κατευθύνσεις του Ρυθμιστικού Σχεδίου της Θεσσαλονίκης, θα δρομολογηθούν οι αναγκαίες μελέτες για την οριστικοποίηση του σχεδίου.

«Για μία ακόμη φορά ξεκινάμε με κατακερματισμένο αντικείμενο. Αυτό που παρουσιάζεται σήμερα δεν είναι προκαταρκτικό στρατηγικό σχέδιο. Η εξειδίκευση στις υποδομές μεταφορών ακυρώνει τον όρο κι αποκαλύπτει το επιμέρους του πονήματος. Τουλάχιστον, ας προχωρήσουν κάποια έργα αναγκαία όχι για το μέλλον, εγγύς ή μακρινό, αλλά για το σήμερα, ή μάλλον για το χτες», ανέφερε ο πρόεδρος του ΤΕΕ/ΤΚΜ, Τάσος Κονακλίδης, κηρύσσοντας την έναρξη της παρουσίασης και της διαβούλευσης.

Ο Δημήτρης Ρέππας υπογράμμισε ότι στις αρχές του επόμενου χρόνου η Πολιτεία θα είναι σε θέση να ξεκινήσει την εφαρμογή των τμημάτων του σχεδίου που παρουσιάζουν την ανάλογη ωριμότητα. «Το ΤΕΕ/ΤΚΜ θα σηκώσει το μεγάλο βάρος της διαβούλευσης με το κύρος, την τεχνογνωσία και την εμπειρία που διαθέτει για να έχουμε άριστα αποτελέσματα», είπε χαρακτηριστικά.

«Το μέγα πρόβλημά μας είναι η έλλειψη συνεννόησης και συναινετικού πνεύματος. Η Θεσσαλονίκη είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα, γιατί έχει τα στοιχεία και την ιστορική διαδρομή να μπορεί να πετύχει μεγάλους στόχους και ταυτόχρονα να μένει πίσω. Αρκετά ταλαιπωρήθηκε η πόλη μας από εγωισμούς, κομματικές αντιπαραθέσεις κι άλλους διχασμούς από το παρελθόν. Είναι καιρός να βάλουμε τα πράγματα κάτω με σοβαρότητα και υπευθυνότητα, όλοι μαζί, στο ίδιο τραπέζι, να τα δουλέψουμε, να τα μελετήσουμε και να συνδιαμορφώσουμε το τελικό σχέδιο», τόνισε ο Γιάννης Μαγκριώτης.

Η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων αποτελείται από τους καθηγητές Γιώργο Γιαννόπουλο, Νίκο Καλογήρου, Σέργιο Λαμπρόπουλο, Τάσο Μουρατίδη, Νίκο Μουσιόπουλο, Παναγιώτη Παπαϊωάννου και Παναγιώτη Σταθακόπουλο.

Μετά την ολοκλήρωση της διαβούλευσης θα ακολουθήσει πλήρης μελέτη σχεδιασμού, η οποία και θα καθορίσει τα τεχνικά, λειτουργικά και οικονομικά χαρακτηριστικά και στοιχεία των επιμέρους έργων.