Μάθε τα πάντα για τα φωτοβολταϊκα

Η τοποθέτηση οικιακού φωτοβολταϊκού συστήματος, δεν σχετίζεται μόνο με τις οικονομικές μας δυνατότητες. Στην πράξη, εξαρτάται και από άλλους παράγοντες, όπως είναι η παρουσία ψηλότερων γειτονικών κτιρίων, τυχόν σκιάσεις κτλ.Δεν φτάνει μόνο να διαθέτουμε τα απαραίτητα κεφάλαια για να βάλουμε ένα φωτοβολταϊκό στο σπίτι μας. Θα πρέπει να μας το επιτρέπουν και οι «συνθήκες». Αυτό σημαίνει ότι, η ταράτσα ή η στέγη μας, θα πρέπει να έχουν τις μικρότερες δυνατές σκιάσεις και επαρκή χώρο. Το φαινόμενο είναι αρκετά συχνό εντός των αστικών κέντρων, όπου τα κτίρια είναι κολλητά το ένα στο άλλο, με μεγάλες διαφορές ως προς το ύψος, ενώ υπάρχουν κι αρκετές καμινάδες και απολήξεις κλιμακοστασίων. Έτσι, είναι πολύ πιθανό τα panels που θα τοποθετήσουμε, να 

σκιάζονται και να μην αποδίδουν τα αναμενόμενα. Είναι σαφές λοιπόν ότι, η βέλτιστη φωτοβολταϊκή εγκατάσταση είναι μια απόλυτα νότια εγκατάσταση, χωρίς καθόλου σκιάσεις. Ωστόσο, το κύριο ερώτημα παραμένει για κάθε εγκαταστάτη. Πότε συμφέρει και πότε όχι η εγκατάσταση φωτοβολταϊκού, σε σχέση με τις σκιάσεις που μπορεί να έχουν η ταράτσα ή η στέγη μας; Παρακάτω θα παρουσιάσουμε τις αποδόσεις που παρουσιάζει μια εγκατάσταση 10 kWp (κόστους 17.000 ευρώ) στην πόλη της Αλεξανδρούπολης κάτω από διαφορετικές συνθήκες και θα εξετάσουμε ποιες από αυτές αξίζει να υλοποιηθούν και ποιες όχι.

 Η εύκολη περίπτωση 

Το κτίριο δεν έχει απολύτως κανένα «εμπόδιο» γύρω του και έτσι τα 40 πάνελς των 245 W τοποθετήθηκαν με κλίση 30ο και σε απόκλιση από το νότο 25ο (σε ταράτσα 152 τετραγωνικών μέτρων). Οι συνθήκες τοποθέτησης είναι ιδανικές και έτσι το φωτοβολταϊκό μας σύστημα, κόστους 17.000 ευρώ, θα αποδίδει 13.446 kWh κατά τον πρώτο χρόνο. Τα συνολικά έσοδα στην 25ετία ανέρχονται στα 54.749 ευρώ, με μέση ετήσια απόδοση επένδυσης 12,88%. Τέλος, ο οικιακός επενδυτής θα αποσβέσει το ποσόν που δαπάνησε σε 5 χρόνια και 5 μήνες. 

Ετήσια απόδοση σε κιλοβατώρες(kWh)=13.446 kWh

Συνολικά κέρδη στην 25ετία = 54.749 €

Μέση ετήσια απόδοση επένδυσης = 12,88%

Χρόνος απόσβεσης επένδυσης = 5 έτη και 5 μήνες

Με μεγαλύτερο βαθμό δυσκολίας

Στο δεύτερο παράδειγμά μας, εξετάζουμε την απόδοση της εγκατάστασης, στην περίπτωση που η ταράτσα διαθέτει κλιμακοστάσιο (2,70μ. X 3,60μ. Χ 2,20μ.) και περιμετρικό κάγκελο ύψους 0,80 μέτρων. Οι διαφορές που παρατηρούνται σε σύγκριση με την πρώτη περίπτωση, είναι ελάχιστες και η επένδυση παραμένει ελκυστική (συνολικά κέρδη στην 25ετία 53.025 ευρώ, μέση ετήσια απόδοση επένδυσης 12,48 % κτλ.).

Ετήσια απόδοση σε 

κιλοβατώρες (kWh) = 13.123 kWh

Συνολικά κέρδη στην 25ετία = 53.025 €

Μέση ετήσια απόδοση επένδυσης = 12,48%

Χρόνος απόσβεσης επένδυσης = 5 έτη και 5,5 μήνες

To εμπόδιο στα δυτικά 

Η ύπαρξη ψηλότερου κατά 3 μέτρα κτιρίου στα δυτικά, επηρεάζει σαφώς περισσότερο την απόδοση του φωτοβολταϊκού συστήματος. Η παραγωγή σε κιλοβατώρες «πέφτει» στις 11.328 και τα συνολικά ετήσια έσοδα στην 25ετία διαμορφώνονται στα 43.447 ευρώ. Η απόσβεση του κόστους των 17.000 ευρώ γίνεται σε 6 χρόνια και 5,5 μήνες (μέση ετήσια απόδοση επένδυσης 10,22%). Παρότι τα έσοδα εμφανίζονται μειωμένα, η ετήσια απόδοση της επένδυσης είναι αρκετά δελεαστική. 

Ετήσια απόδοση σε κιλοβατώρες (kWh) = 11.328 kWh

Συνολικά κέρδη στην 25ετία = 43.447 €

Μέση ετήσια απόδοση επένδυσης = 10,22%

Χρόνος απόσβεσης επένδυσης = 6 έτη και 5,5 μήνες

Mε ψηλότερο κτίριοστα ανατολικά

Με το συγκεκριμένο σενάριο, ο βαθμός δυσκολίας ανεβαίνει καθώς, εκτός από το κλιμακοστάσιο και το περιμετρικό κάγκελο, λαμβάνουμε υπόψη ότι, στα ανατολικά της ταράτσας βρίσκεται κτίριο που είναι ψηλότερο κατά 3 μέτρα. Σε αυτή την περίπτωση, η ετήσια απόδοση του φωτοβολταϊκού συστήματος διαμορφώνεται στα 12.022 kWh, με συνολικά κέρδη στην 25ετία 47.150 ευρώ. Η μέση ετήσια απόδοση της επένδυσης φτάνει στο 11,09% και η απόσβεση του συστήματος γίνεται σε 6 χρόνια και ένα μήνα (για κόστος συστήματος στα 17.000 ευρώ).

Ετήσια απόδοση σε κιλοβατώρες (kWh) = 12.022 kWh

Συνολικά κέρδη στην 25ετία = 47.150 €

Μέση ετήσια απόδοση επένδυσης = 11,09%

Χρόνος απόσβεσηςεπένδυσης = 6 έτη και 1 μήνας

Η μη συμφέρουσα περίπτωση

Εκτός του κλιμακοστασίου και του περιμετρικού κάγκελου, στη εν λόγω περίπτωση προσομοιώνουμε τις αποδόσεις, όταν υπάρχουν κτίρια ύψους 3 μέτρων στα ανατολικά και τα δυτικά. Παρότι τα οφέλη για τον οικιακό επενδυτή δεν πέφτουν σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα, η συγκεκριμένη εγκατάσταση δεν πρέπει να υλοποιηθεί όχι γιατί η απόδοση είναι μικρή, αλλά επειδή δεν θα είναι ασφαλές το σύστημα λόγω των συνεχών σκιάσεων κατά τον χειμώνα.

Ετήσια απόδοση σε κιλοβατώρες (kWh) = 10.488 kWh

Συνολικά κέρδη στην 25ετία = 38.965 €

Μέση ετήσια απόδοση επένδυσης = 9,17%

Χρόνος απόσβεσης επένδυσης = 7 έτη

Παραμένει αποδοτικό 

Η ύπαρξη έξι μέτρων ψηλότερου κτιρίου στα ανατολικά, δεν αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος, στην ταράτσα που εξετάζουμε (η επιφάνεια διαθέτει κλιμακοστάσιο και κάγκελο περιμετρικά). Ο οικιακός επενδυτής θα κερδίσει 42.919 ευρώ στην 25ετία και θα κάνει απόσβεση του ποσού που δαπάνησε σε 6 χρόνια και 6 μήνες.

Ετήσια απόδοση σε κιλοβατώρες (kWh) = 10.488 kWh

Συνολικά κέρδη στην 25ετία = 38.965 €

Μέση ετήσια απόδοση επένδυσης = 9,17%

Χρόνος απόσβεσης επένδυσης = 7 έτη

Τι συμπεραίνουμε από τα προηγούμενα;

Από τις παραπάνω περιπτώσεις παρατηρούμε ότι, οι σκιάσεις που προέρχονται από την απόληξη του κλιμακοστασίου και των κάγκελων, επηρεάζουν πολύ λιγότερο από απ’ ότι τα παράπλευρα κτίρια. Εκτός της περίπτωσης που το σύστημα βρίσκεται μεταξύ των δύο κτιρίων, (εγκατάσταση η οποία κρίνεται ακατάλληλη λόγω μακρόχρονων σκιάσεων), ακόμη και με τις σκιάσεις των παράπλευρων κτιρίων, οι αποδόσεις κρίνονται ικανοποιητικές με ετήσιες αποδόσεις πάνω από 10%, παρά την μεγάλη μείωση λόγω σκιάσεων στην παραγωγή (πάνω από 20%). Δεν αρκεί όμως να κρίνουμε τις συγκεκριμένες εγκαταστάσεις μόνο από την συνολική ετήσια απόδοση της επένδυσης. Πρέπει οπωσδήποτε να εξετάζουμε το κατά πόσον είναι τεχνικά σωστές και ασφαλείς, λόγω των πολλών σκιάσεων, δεδομένου ότι είναι επικίνδυνο για την σωστή λειτουργία του πάνελ να σκιάζεται για μεγάλο χρονικό διάστημα.

To «ημερολόγιο» της σκίασης: Καλοκαίρι VS Χειμώνας 

Στα διπλάνα σκίτσα, θα δείτε τις σκιάσεις της μη «συμφέρουσας» εγκατάστασης, στις 09:00, 12:00 και 14:00 σε δύο διαφορετικές ημέρες μέσα στον χρόνο την 21η Δεκεμβρίου, ημέρα με τη μικρότερη διάρκεια, όπου η τροχιά του ηλίου είναι αρκετά χαμηλά στον ορίζοντα, με αποτέλεσμα να έχουμε πολλές σκιάσεις. Αυτό διαρκεί για 1-2 μήνες και είναι σίγουρο ότι, θα δημιουργήσει τελικά ζημιές στο σύστημα. Ακόμα και την 21η Ιουνίου, ημέρα με τη μεγαλύτερη διάρκεια, όπου ο ήλιος βρίσκεται σχεδόν κάθετα. Στις 09:00 και στις 10:00 έχουμε μερικές σκιάσεις, αλλά το σύστημα δουλεύει. Μετά τις 11:00 και μέχρι το τέλος της ημέρας, τα πάνελ σκιάζονται τελείως όλο και περισσότερο με αποτέλεσμα το σύστημα να μην λειτουργεί καθόλου. Φυσικά, από τα παρακάτω διαγράμματα μπορούμε να κατανοήσουμε εύκολα πώς η απόδοση του φωτοβολταϊκού μας συστήματος επηρεάζεται από τη θέση του ηλίου το χειμώνα και το καλοκαίρι.4green.gr