Ο κληρονομικός καρκίνος του μαστού και η προληπτική μαστεκτομή

Η είδηση της διπλής μαστεκτομής της διάσημης ηθοποιού έπεσε σαν κεραυνός εν αιθρία. Πολλές φορές ειδήσεις σαν και αυτές έχουν τα αντίθετα αποτελέσματα. Αντί να ευαισθητοποίησουν με το σωστό τρόπο έχουν ως αποτέλεσμα τον πανικό. 

Για το θέμα μίλησε στο iatronet o Χειρουργός για το Στήθος Βασίλης Πιτσινής, από την Κλινική Μαστού του Cambridge στο MEDITERRANEO.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση η δύσκολη ομολογουμένως και σωστή επιλογή της ηθοποιού αφορά μόνο ένα διψήφιο αριθμό γυναίκων σε μία χώρα με τον πληθυσμό της Ελλάδας.

Τι ποσοστό γυναικών αφορά ο κληρονομικός καρκίνος του μαστού;

Πραγματικά πάρα πολύ μικρό, γύρω στο 5% των καρκίνων όσον αφορά τα 2 γονίδια που είμαστε σίγουροι. Οι υπόλοιποι καρκίνοι είναι οι λεγόμενοι σποραδικοί, δηλαδή δεν γνωρίζουμε την αιτία τους.

Πότε μπορεί να κάνει την εξέταση;

Την εξετάση της την προτείνει το ειδικό κέντρο για το μαστό όπου κάνει τον προληπτικό έλεγχό της.

Αν νομίζει ότι έχει πολύ βεβαρημένο οικογενειακό ιστορικό τότε πρέπει να συμβουλευτεί έναν ειδικό σε μία μονάδα μαστού και να εξεταστεί αν αυτή η ανησυχία είναι βάσιμη.

Πρέπει να έχει κάποιες πιθανότητες για να είναι υποψήφια, δηλαδή να έχει ας πούμε 3 συγγενείς πρώτου βαθμού ή 2 κάτω των 60 ή 1 κάτω των 30 που να είχαν κάποτε καρκίνο του μαστού. Υπάρχουν πολλά σενάρια για τις ενδείξεις. Στο είδικο κέντρο που κάθε γυναίκα κάνει τον προληπτικό έλεγχο οφείλουν να την ενημερώσουν για το σχετικό ρίσκο ανάλογα. Έχουμε υπολογιστικό ειδικό μοντέλο (Tyrer-Cuzick) και το τεστ το κάνουμε αν πιθανότητα να είναι θετικό είναι τουλάχιστον 5%. Διαφορετικά δεν δικαιολογείται ούτε συστήνεται.

Επίσης χρειάζεται να έχει συμβουλευτεί είδικο για τα δύο πιθανά σενάρια (Θετικό ή Αρνητικό) διαφορετικά αν δεν προτίθεται να αλλάξει τίποτα στη ζωή της τότε δεν έχει νόημα να το κάνει.

Τι κάνει αν βγει θετικό;

Εχει επιλογή να κάνει κάποια επέμβαση για μείωση του ρίσκου ή πιο επισταμένο έλεγχο με μαγνητική μαστογραφία πριν τα 40 (30-40) και σε με ψηφιακή μετά συνδυαζόμενη ή όχι με προφύλαξη με ορμονική θεραπεία αν το επιθυμεί.

Υπάρχει διαφορά στην επιβίωση ανάλογα με τι στρατηγική θα ακολουθήσει;

Διαφορά στην επιβίωση δεν υπάρχει αλλά για πολλές γυναίκες η ψυχολογική πίεση το να περάσουν από τη θεραπεία ενός καρκίνου που θα διαγνωστεί ακόμα και έγκαιρα και δεν θα τις σκοτώσει είναι μεγαλύτερος από την ταλαιπωρία της επέμβασης.

Δώστε μας μία τάξη μεγέθους πόσες προληπτικές μαστεκτομές γίνονται;

Στην Ευρώπη ο αριθμός είναι σταθερός όπως και μία πρόσφατη Ελβετική Μελέτη ανέδειξε, μιας και γίνονται με ιατρικά κριτήρια. Στη Βρετανία πχ από τις 30.000 μαστεκτομές κάθε χρόνο οι 400 περίπου είναι 'προφυλακτικές'. Στις ΗΠΑ αυξάνονται λόγω των γνωστών ιδιωτικών και κοινωνικών συνθηκών που επικρατούν...

Ποια είναι η διαδικασία της προληπτικής μαστεκτομής;

Είναι μία επέμβαση που συνήθως περιλαμβάνει τη χρήση προσθετικού υλικού με ή χωρίς αυτόλογο ιστό για την ανακατασκευή και διαρκεί μερικές ώρες, το δέρμα του μαστού διατηρείται αλλά ο αδένας και η θηλή αφαιρούνται.

Ποια είναι η κάλυψη απο τα ταμεία στην Ελλάδα;

Για το τεστ από όσο γνωρίζω δεν υπάρχει κάλυψη. Βεβαίως αν το τεστ βγει θετικό τότε υπάρχει μερική κάλυψη για τη χειρουργική και πλήρης για τη φαρμακευτική προφυλακτική αγωγή.

Πότε γίνεται και προληπτική αφαίρεση ωοθηκών;

Συνήθως πρέπει να έχει ολοκληρώσει τον οικογενειακό της προγραματισμό.Τα πλεονεκτήματα στη μείωση του ρίσκου και τα μειονεκτήματα της πρόωρης εμηνόπαυσης πρέπει να αναλυθούν διεξοδικά. Δεν υπάρχει κάποιο προληπτικό τεστ όπως η μαστογραφία για τον καρκίνο των ωοθηκών που να έχει αποτέλεσμα (δηλαδή οι γυναίκες να προλαβαίνουν τον καρκίνο πιο νωρίς και να έχει σημασία στα χρόνια της επιβίωσης). Παρόλα αυτά γίνεται μία αυξημένη επαγρύπνηση στις BRCA 1,2 κυρίως με υπέρηχο και ένα ειδικό δείκτη στο αίμα όσον αφορά τις ωοθήκες.iatronet.gr